Η μικροχειρουργική δισκεκτομή

Η μικροχειρουργική δισκεκτομή αποτελεί ελάχιστα επεμβατική μέθοδο αντιμετώπισης κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου.

Γράφουν οι 
Παναγιώτης Νομικός
Νευροχειρουργός
Αν. Δ/ντής Νευροχειρουργικής Κλινικής &Τμήματος γ-Knife ΥΓΕΙΑ
Ιωάννης Καρνέζης
Ορθοπαιδικός Χειρουργός ΥΓΕΙΑ

Πρόκειται για την πλέον κοινή επέμβαση, που εκτελείται από χειρουργούς σπονδυλικής στήλης, κατά την οποία το τμήμα του μεσοσπονδύλιου δίσκου, το οποίο προβάλλει ή έχει αποκοπεί και προκαλεί πίεση επί της ρίζας νεύρου, αφαιρείται από μία μικρή τομή 2-3 εκ. με τη χρήση μικροσκοπίου και μικροχειρουργικών εργαλείων.

Πριν από χρόνια, οι περισσότεροι χειρουργοί θα πραγματοποιούσαν την επέμβαση με μία μεγαλύτερη τομή και συνεπώς μεγαλύτερο τραυματισμό των μαλακών μορίων. Χωρίς τη χρήση μικροσκοπίου θα αφαιρούσαν την κήλη, αλλά και το μεγαλύτερο τμήμα του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Αυτό είχε σαν συνέπεια την καθυστερημένη κινητοποίηση του ασθενή, καθώς και την πολύ πιο αργή ανάρρωση. Η μέθοδος της μικροχειρουργικής δισκεκτομής περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1978 από τον W. Caspar και έκτοτε υιοθετήθηκε σταδιακά από χειρουργούς σπονδυλικής στήλης σε ολόκληρο τον κόσμο.

Πότε ενδείκνυται

Η επέμβαση ενδείκνυται σε ασθενείς, οι οποίοι πάσχουν από ισχυρό, μη φαρμακευτικά ελεγχόμενο πόνο στη μέση (οσφυαλγία) ή στο πόδι (ισχιαλγία), που επιμένει για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 6-8 εβδομάδων, καθώς επίσης και σε ασθενείς, οι οποίοι εμφανίζουν νευρολογικά ελλείμματα (δυσκολία ή αδυναμία κίνησης τμημάτων του ποδιού). Ένδειξη άμεσης χειρουργικής αντιμετώπισης υφίσταται σε περιπτώσεις διαταραχών ούρησης και αιμωδιών (μουδιάσματος) στην περιοχή των γεννητικών οργάνων.

Ο ασθενής εισάγεται στο νοσοκομείο την ημέρα της εγχείρησης, η διάρκεια της οποίας συνήθως δεν είναι μεγαλύτερη της μιας ώρας. Αμέσως μετεγχειρητικά και μετά την πάροδο της δράσης της γενικής αναισθησίας, ο ασθενής κινητοποιείται και λαμβάνει εξιτήριο την επόμενη ημέρα το πρωί. Πριν από αυτό ο ιατρός, καθώς και οι φυσικοθεραπευτές, εξηγούν στον ασθενή τον πιο κατάλληλο τρόπο έγερσης και βάδισης. Δίνονται οδηγίες αποφυγής κάμψης της μέσης και ανύψωσης βάρους μεγαλυτέρου των 2-3 κιλών κατά την πρώιμη μετεγχειρητική περίοδο (2-4 εβδομάδες) ώστε να αποφευχθεί η υποτροπή. Συνιστάται η ίδια θέση να μη διατηρείται για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 45-60 λεπτών και η αποφυγή οδήγησης για περίπου 7-10 ημέρες. Έκτος από σπάνιες περιπτώσεις δεν κρίνεται απαραίτητη η χρήση ζώνης οσφύος.

Επιστροφή στην εργασία (δουλειά γραφείου) συνιστάται συνήθως σε όχι λιγότερο από 1-2 εβδομάδες μετά τη χειρουργική επέμβαση, ανάλογα με το αν ο πόνος έχει υποχωρήσει. Χειρωνακτική εργασία ή αθλητισμός επιτρέπονται μετά την πάροδο 4-6 εβδομάδων από την εγχείρηση.

Ο περιεγχειρητικός κίνδυνος επιπλοκών δεν ξεπερνά το 1-2% και συνήθως πρόκειται για επιπλοκές που αντιμετωπίζονται ικανοποιητικά. Ο κίνδυνος μόνιμης νευρολογικής επιδείνωσης δεν ξεπερνά το 1%. Διεθνείς επιστημονικές μελέτες πιστοποιούν ποσοστά επιτυχίας 90-96% στη μέθοδο της μικροχειρουργικής δισκεκτομής. Οι περισσότεροι ασθενείς παρατηρούν άμεση βελτίωση και επιστρέφουν τάχιστα στους φυσιολογικούς ρυθμούς ζωής.

Μύθοι και αλήθειες

Είναι συχνή η φημολογία για τους κινδύνους κάθε χειρουργικής επέμβασης στη σπονδυλική στήλη. Αυτό βασίζεται κατά κύριο λόγο σε αναφορές για αποτυχίες ή επιπλοκές παλαιότερων χειρουργικών μεθόδων. Είναι ωστόσο γεγονός ότι με την εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας και όταν συνυπάρχει άρτια εκπαίδευση του χειρουργού, τα αποτελέσματα είναι άριστα.

Αρκετοί ασθενείς ελπίζουν σε μεθόδους θεραπείας που, ενώ προβάλλονται σαν «θαυματουργές», δεν έχουν καμία επιστημονική βάση. Έτσι, οι ασθενείς με σοβαρό πρόβλημα ισχιαλγίας που επιμένει, χάνουν την ευκαιρία για άμεση και ασφαλή λύση του προβλήματός τους γιατί η μικροδισκεκτομή για κήλη του μεσοσπονδύλιου δίσκου είναι από τις επεμβάσεις με τα πιο «προβλέψιμα» και άμεσα θετικά αποτελέσματα.

Σε πολλές περιπτώσεις η συνιστώμενη χειρουργική αντιμετώπιση που προτείνεται (λανθασμένα) για το πρόβλημα της οξείας ισχιαλγίας λόγω κήλης του μεσοσπονδυλίου δίσκου περιλαμβάνει πολύ πιο μεγάλη χειρουργική επέμβαση, που μπορεί να φθάσει έως και σε σπονδυλοδεσία. Δεν υπάρχει επιστημονική βάση για κάτι τέτοιο στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων.

Ιανουάριος 2012