Παιδική Γρίπη: Πώς εκδηλώνεται, πώς αντιμετωπίζεται

Η γρίπη είναι το πιο συχνό πρόβλημα για τα παιδιά, κυρίως τους χειμερινούς μήνες. Κατά κανόνα αντιμετωπίζεται εύκολα, αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις στις οποίες χρειάζεται περισσότερη προσοχή. Ποιες είναι αυτές και τι πρέπει να γνωρίζουμε;

Γράφει η
Μόνικα Τσαρτσάλη
Παιδίατρος
Επιστημονική Σύμβουλος Παίδων ΜΗΤΕΡΑ

Τι είναι η εποχική γρίπη;

Πρόκειται για μία οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού που προκαλείται από τους ιούς της γρίπης Α ή Β και εμφανίζεται με τη μορφή επιδημιών κάθε χρόνο, κυρίως τους χειμερινούς μήνες.

Πώς μεταδίδεται;

Η μετάδοση του ιού της γρίπης γίνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, με τις εκκρίσεις του αναπνευστικού συστήματος που αποβάλλονται με την ομιλία, το βήχα και το φτάρνισμα. Η μεταδοτικότητα του ιού φτάνει στο μέγιστο 24 έως και 48 ώρες μετά την εκδήλωση της νόσου και στη συνέχεια γρήγορα περιορίζεται. Ο χρόνος επώασης της νόσου κυμαίνεται από μία έως και τέσσερις ημέρες (ο μέσος όρος είναι δύο ημέρες).

Ποιες είναι οι συνήθεις εκδηλώσεις της γρίπης;

Οι κλινικές εκδηλώσεις ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία και την προηγούμενη έκθεση στον ιό. Στα υγιή παιδιά η γρίπη είναι γενικά μία οξεία, αυτοπεριοριζόμενη και χωρίς επιπλοκές νόσος. Τα κλασικά συμπτώματα της μη επιπλεγμένης γρίπης περιλαμβάνουν αιφνίδια έναρξη πυρετού, κεφαλαλγία, μυαλγίες, κακουχία, σε συνδυασμό με εκδηλώσεις από το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα, όπως βήχας, κυνάγχη και ρινίτιδα, τα οποία σταδιακά βελτιώνονται μέσα σε 2-5 ημέρες.

Ποιες μπορεί να είναι οι επιπλοκές;

Η λοίμωξη από τον ιό της γρίπης σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα εισαγωγής στο νοσοκομείο σε παιδιά που έχουν παράγοντες κινδύνου για σοβαρή ή επιπλεγμένη λοίμωξη από γρίπη (βλέπε σχετικό πίνακα), καθώς και σε υγιή κατά τα άλλα παιδιά μικρότερα των 5 ετών, ειδικότερα σε εκείνα που είναι μικρότερα των 2 ετών. Η πιο συχνή επιπλοκή της γρίπης είναι η μέση ωτίτιδα. Ακολουθούν εκδηλώσεις από το κατώτερο αναπνευστικό όπως η διάμεση πνευμονία, η λαρυγγοτραχειίτιδα, η βρογχίτιδα και, σπάνια, η βρογχιολίτιδα. Σπάνιες επιπλοκές της γρίπης είναι εκδηλώσεις από το κεντρικό νευρικό σύστημα (άσηπτη μηνιγγίτιδα, οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία, εγκάρσια μυελίτιδα, σύνδρομο Guillain-Barre, οξεία διάχυτη εγκεφαλομυελίτιδα και σύνδρομο Reye), η μυοσίτιδα, καθώς και δευτεροπαθείς βακτηριακές λοιμώξεις (πνευμονία ή βακτηριαιμία) συνήθως οφειλόμενες στο σταφυλόκοκκο ή στον πνευμονιόκοκκο.

Πώς γίνεται η διάγνωση της γρίπης;

Κατά την περίοδο της εποχικής γρίπης, η πιθανότητα λοίμωξης από τον ιό της γρίπης θα πρέπει να εξετάζεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:

••• σε όλα τα εμπύρετα βρέφη,
••• σε παιδιά με πυρετό και οξεία έναρξη συμπτωμάτων από το αναπνευστικό,
••• σε παιδιά με πυρετό και παρόξυνση υποκείμενου αναπνευστικού νοσήματος,
••• σε παιδιά με εμπύρετη πνευμονία της κοινότητας,
••• σε παιδιά με πυρετό, βήχα και κυνάγχη, χωρίς άλλη σαφή αιτία αυτών των συμπτωμάτων.
Η επιβεβαίωση της διάγνωσης γίνεται με διάφορες μεθόδους:
••• Δοκιμασία ανίχνευσης του RNA του ιού με PCR: αποτελεί τη μέθοδο εκλογής. Μπορεί να διακρίνει τον τύπο της γρίπης (Α ή Β), καθώς και τους διάφορους υποτύπους.
••• Δοκιμασίες ανίχνευσης αντισωμάτων με άμεσο και έμμεσο ανοσοφθορισμό: Θεωρούνται καλύτερες δοκιμασίες από τις δοκιμασίες ταχείας ανίχνευσης του αντιγόνου του ιού.
••• Δοκιμασίες ταχείας ανίχνευσης του αντιγόνου του ιού: Μπορούν να μας δώσουν αποτελέσματα μέσα σε 10-30 λεπτά. Χρησιμοποιούνται για να επιβεβαιώσουν τη γρίπη, αλλά όχι να την αποκλείσουν.

Πώς θεραπεύεται η γρίπη;

Η αντιμετώπιση της γρίπης είναι κυρίως συμπτωματική (αντιμετώπιση του πυρετού, ενυδάτωση, αποσυμφορητικά). Τα αντιιικά φάρμακα μειώνουν τη διάρκεια της νόσου όταν χορηγούνται τις πρώτες δύο ημέρες από την εκδήλωση των συμπτωμάτων.

Η χορήγησή τους ενδείκνυται σε όλα τα άτομα που είναι υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση ή εμφάνιση επιπλοκών από τη γρίπη, καθώς και σε ασθενείς που παρουσιάζουν σοβαρή ή επιδεινούμενη κλινική εικόνα.

Τα αντιβιοτικά δεν έχουν καμία δράση κατά του ιού της γρίπης. Η χρήση των αντιβιοτικών έχει ένδειξη μόνο σε περιπτώσεις όπου εμφανιστεί δευτεροπαθώς, ως επιπλοκή μικροβιακή λοίμωξη.