Κέντρο Παχυσαρκίας/ Βαριατρικής – Μεταβολικής Χειρουργικής

Η διερεύνηση της Παχυσαρκίας / Investigating Obesity

Η εξατομικευμένη διερεύνηση κάθε παχύσαρκου ατόμου που απευθύνεται στο Κέντρο Παχυσαρκίας / Βαριατρικής – Μεταβολικής Χειρουργικής ΥΓΕΙΑ περιλαμβάνει:

• Λήψη Ιατρικού Ιστορικού & Κλινική Εξέταση
• Ενδοκρινολογικό Έλεγχο
• Διατροφική Αξιολόγηση και Διερεύνηση της Διατροφικής Συμπεριφοράς
• Ψυχολογική Αξιολόγηση
• Χειρουργική Αξιολόγηση
• Διενέργεια λεπτομερούς παρακλινικού ελέγχου (αιματολογικές εξετάσεις, γαστροσκόπηση, υπέρηχος ήπατος )
• Μέτρηση βασικού μεταβολικού ρυθμού και σύστασης σώματος
• Αξιολόγηση και διερεύνηση συνοδών παθήσεων

Βάσει όλων των ανωτέρω, εκτιμάται η σοβαρότητα της κάθε περίπτωσης και σχεδιάζεται μαζί με το άτομο το καταλληλότερο θεραπευτικό πλάνο.

Χειρουργικές Μέθοδοι Αντιμετώπισης της Παχυσαρκίας

Πόσο βάρος χάνεις μετά την επέμβαση;

Μετά τη χειρουργική επέμβαση παρατηρείται σημαντική απώλεια βάρους που συνήθως συνεχίζεται για 12-18 μήνες. Ο ρυθμός απώλειας βάρους επηρεάζεται από την ηλικία, το φύλο, – τη μέθοδο που επιλέχθηκε και το προεγχειρητικό πλεονάζον βάρος.

Δώδεκα μήνες μετά την επέμβαση οι ασθενείς έχουν χάσει περισσότερο από το 1/3 του αρχικού υπερβάλλοντος βάρους τους, ενώ στους 18 μήνες το βάρος προσεγγίζει στο ιδανικό με μια απόκλιση 15-20%.

Στο σημείο αυτό δημιουργείται μεταβολική ισορροπία και η απώλεια βάρους μειώνεται σημαντικά.

Για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα η επέμβαση θα πρέπει να συνοδεύεται από αύξηση της φυσικής δραστηριότητας και τακτική ιατρική παρακολούθηση για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Η συνεργασία και η συνέπεια του ασθενούς παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο. Μετά από μια σημαντική απώλεια βάρους παρατηρείται βελτίωση των νοσημάτων που συνοδεύουν την παχυσαρκία. Η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης, το υπνοαπνοϊκό σύνδρομο και η αρθρίτιδα υποχωρούν στο 65-85% των περιπτώσεων. Οι ασθενείς ανακτούν τη χαμένη τους αυτοπεποίθηση και έχουν καλύτερη διάθεση και ποιότητα ζωής.

Οι παχύσαρκοι ασθενείς οφείλουν να κατανοήσουν ότι η χειρουργική επέμβαση αποτελεί ένα χρήσιμο βοήθημα στον αγώνα κατά της παχυσαρκίας, που πρέπει να αξιοποιήσουν αποτελεσματικά οι ίδιοι. Η έλλειψη πειθαρχίας στις μετεγχειρητικές οδηγίες, οι συχνές διαιτητικές παρεκτροπές και η ανεξέλεγκτη κατανάλωση γλυκισμάτων, snack και αλκοόλ είναι δυνατό να υπονομεύσουν την επέμβαση και να περιορίσουν την απώλεια βάρους.

Επανάκτηση βάρους και επανεπεμβάσεις

Αρκετοί ασθενείς μετά την επέμβαση μπορεί να πάρουν βάρος, είτε λόγω επιπλοκών ή παρενεργειών από την επέμβαση, είτε λόγω αδυναμίας να ακολουθήσουν τις οδηγίες. Ορισμένοι από αυτούς μπορεί να χρειαστούν επανεπέμβαση. Π.χ. από γαστρικό δακτύλιο σε γαστρικό μανίκι ή γαστρικό bypass  ή από γαστρικό μανίκι σε γαστρικό bypass.

Σήμερα και οι επανεπεμβάσεις μπορεί να γίνουν λαπαροσκοπικά με ικανοποιητικά αποτελέσματα.  Οι ασθενείς μπορεί να χάσουν μέχρι 70-80% του περιττού βάρους τους και χρειάζονται συνεχή ιατρική παρακολούθηση και λήψη συμπληρωμάτων διατροφής.

Δείκτης μάζας σώματος ή ΔΜΣ είναι ένας «τύπος» που δείχνει κατά πόσο ένα άτομο είναι κανονικού βάρους, υπέρβαρος ή λιποβαρής.  

Η παχυσαρκία μπορεί να μετρηθεί μέσω αυτού του δείκτη που εκφράζει το σωματικό βάρος σε σχέση με το ύψος. Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ορίζεται ως το πηλίκο του σωματικού βάρους, σε κιλά, διαιρούμενο με το ύψος εις το τετράγωνο (σε μέτρα).

Μετρήστε εδώ τον Δείκτη Μάζας Σώματος.

Η νοσογόνος παχυσαρκία είναι μια χρόνια σοβαρή ασθένεια που χαρακτηρίζεται από την συσσώρευση λίπους και την αύξηση του σωματικού βάρους. Οι ασθενείς έχουν συχνά συνοδά προβλήματα υγείας όπως υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, δυσλιπιδαιμία, άσθμα, στεάτωση ή λιπώδη διήθηση του ήπατος (NASH), άπνοιες στον ύπνο, κατάθλιψη, οισοφαγίτιδα, οσφυαλγία, δερματολογικά  και άλλα προβλήματα. Οι παραπάνω ασθένειες, απόρροια της νοσογόνου παχυσαρκίας, αποτελούν το λεγόμενο μεταβολικό σύνδρομο μια χρόνια πάθηση που αποτελεί μια από τις μάστιγες της σύγχρονης εποχής, της οποίας η αντιμετώπιση οφείλει να είναι συνεχής και εξειδικευμένη.

Η χειρουργική είναι η θεραπεία αντιμετώπισης της νόσου, εφόσον τηρούνται ορισμένες προϋποθέσεις και ενδείξεις. Σύμφωνα με τις τελευταίες αναθεωρημένες οδηγίες (12.2022) της Διεθνούς Ομοσπονδίας Χειρουργικής της Παχυσαρκίας  (IFSO), οι ασθενείς για να έχουν επίσημα ένδειξη για χειρουργείο πρέπει να έχουν δείκτη μάζας σώματος μεγαλύτερο από 35 με ή χωρίς συνοδά νοσήματα ή μεγαλύτερο από 30 με διαβήτη τύπου 2 δύσκολα ρυθμιζόμενο με συντηρητικές μεθόδους. Πρέπει να έχουν αποτυχημένες προσπάθειες να χάσουν βάρος συντηρητικά και να είναι μεταξύ 18-65 ετών.

Στόχος της βαριατρικής χειρουργικής είναι να βοηθήσει τον ασθενή να χάσει πάνω από το μισό του επιπλέον βάρους του (50% EWL, excess weight loss), ώστε να βελτιώσει την κατάσταση της υγείας του, καθώς και η βελτίωση ή θεραπεία των συνοδών νοσημάτων του μεταβολικού συνδρόμου. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι το χειρουργείο δε γίνεται για αισθητικούς λόγους, αλλά κυρίως για να αυξήσει το προσδόκιμο επιβίωσης των ασθενών με νοσογόνο παχυσαρκία.   Ο ασθενής, προτού λάβει την απόφαση να προχωρήσει σε χειρουργείο, πρέπει να λάβει υπόψη του ότι το χειρουργείο είναι κάτι μόνιμο  και να είναι άρτια προετοιμασμένος σωματικά και κυρίως ψυχολογικά, ώστε να αλλάξει ριζικά τον τρόπο ζωής και διατροφής του και να γίνει σταδιακά περισσότερο δραστήριος.

Στατιστικά

Στον δυτικό κόσμο, ο επιπολασμός της παχυσαρκίας έχει διπλασιαστεί από το 1980 σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Στην Ευρώπη το 15-20% του πληθυσμού πάσχει από παχυσαρκία (ΔΜΣ>30 kg/m2).

Οι Έλληνες είναι ένα έθνος υπέρβαρο με εμφανείς τάσεις παχυσαρκίας. Οι άνδρες, όπως διαπιστώθηκε από μεγάλη πανελλαδική μελέτη, είναι υπέρβαροι σε ποσοστό 41,1% και παχύσαρκοι σε ποσοστό 26,8%. Στις γυναίκες η κατάσταση είναι λίγο καλύτερη με τα αντίστοιχα ποσοστά να διαμορφώνονται σε 29,9% και 18,2%. Ωστόσο, ένα στα τρία αγόρια και ένα στα τέσσερα κορίτσια έχουν βάρος πάνω από το φυσιολογικό.

Ανησυχητικές διαστάσεις έχει πάρει και στην Ελλάδα η παιδική παχυσαρκία. Μελέτες δείχνουν πως η συντριπτική πλειονότητα των υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών δεν ασκούνται καθόλου, ενώ συντριπτικά μεγάλο ποσοστό υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών παρακολουθούν τηλεόραση έως και τρεις ώρες καθημερινά. Τα ποσοστά συστηματικής ενασχόλησης των παιδιών στην Ελλάδα με τον αθλητισμό (3 – 6 φορές την εβδομάδα) είναι πολύ χαμηλά. Την ίδια ώρα, υψηλό (έως και 84%) εμφανίζεται το ποσοστό των παιδιών που γυμνάζονται ανεπαρκώς ή καθόλου.

ΑΙΤΙΕΣ

Η παχυσαρκία είναι μια πολυπαραγοντική νόσος και έχει καταρχάς σχέση με την αυξημένη πρόσληψη θερμίδων, την χρονική κατανομή των γευμάτων στην ημέρα, τα περιστασιακά γεύματα, την καθιστική εργασία και την έλλειψη επαρκούς σωματικής δραστηριότητας. Πολύ μεγάλο ρόλο παίζει, επίσης, η γενετική προδιάθεση, με κύριο προδιαθεσικό παράγοντα την κληρονομικότητα (20-30%). Έτσι παρατηρούμε κάποια άτομα να έχουν την τάση να παχαίνουν περισσότερο από κάποια άλλα με την ίδια ποσότητα φαγητού.

Σημαντικό ρόλο για την εκδήλωση τυχόν γενετικής προδιάθεσης παίζει το σύγχρονο περιβάλλον του λεγόμενου δυτικού κόσμου, καθώς ενσωματώνει τρεις νοσογόνους παράγοντες: τη μειωμένη σωματική κίνηση, την εύκολη πρόσβαση σε πολλές παχυντικές τροφές και την τάση μεγάλου ποσοστού ανθρώπων με ψυχολογικό ή κοινωνικό stress να καταφεύγει στις γευστικές απολαύσεις ως μέσο εκτόνωσης. Υπάρχουν φυσικά και άλλοι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν στην παχυσαρκία, όπως ενδοκρινολογικές διαταραχές, λήψη φαρμάκων ή η διακοπή του καπνίσματος.

• Έλλειψη δραστηριότητας: εάν κάποιος δεν είναι δραστήριος, δεν καταναλώνει πολλές θερμίδες. Δυστυχώς στην εποχή μας, οι περισσότεροι ενήλικες κάνουν καθιστική ζωή, είτε στο σπίτι, είτε στην εργασία ή κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων αναψυχής. Με την καθιστική ζωή ο οργανισμός προσλαμβάνει περισσότερες θερμίδες από αυτές που καταναλώνει μέσα από την σωματική άσκηση ή τις καθημερινές δραστηριότητες. Ένας σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει στον καθιστικό τρόπο ζωής και την πρόσληψη βάρους είναι η υπερβολική παρακολούθηση τηλεόρασης.
• Ανθυγιεινή δίαιτα και διατροφικές συνήθειες: η διατροφή υψηλή σε θερμίδες, η κατανάλωση γρήγορου φαγητού (fast food), η έλλειψη πρωινού γεύματος, η κατανάλωση των περισσότερων θερμίδων το βράδυ, η κατανάλωση υψηλοθερμιδικών ποτών και τεράστιων μερίδων φαγητού αποτελούν παράγοντες που συμβάλλουν στην πρόσληψη βάρους.
• Εγκυμοσύνη: Κατά τη διάρκεια της κύησης, αυξάνεται απαραίτητα το σωματικό βάρος της γυναίκας. Μετά τη γέννηση του παιδιού, ορισμένες γυναίκες δυσκολεύονται να χάσουν το βάρος αυτό. Αυτή η πρόσληψη βάρους μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη παχυσαρκίας στις γυναίκες.
• Αϋπνία: Λιγότερο από επτά ώρες ύπνου την ημέρα μπορούν να προκαλέσουν ορμονικές μεταβολές οι οποίες αυξάνουν την όρεξη. Μπορεί επίσης να ορέγεται κανείς τρόφιμα υψηλών θερμίδων που συμβάλλουν στην πρόσληψη βάρους.
• Φάρμακα. Ορισμένα φάρμακα οδηγούν σε αύξηση βάρους εάν δεν αντισταθμίζονται από δίαιτα ή σωματική δραστηριότητα. Κάποια από τα φάρμακα αυτά είναι αντικαταθλιπτικά, αντιεπιληπτικά, αντιδιαβητικά, αντιψυχωσικά, στεροειδή και βήτα αναστολείς.
• Ιατρικά προβλήματα. Η παχυσαρκία κάποιες φορές σχετίζεται με μία ασθένεια, όπως το σύνδρομο Prader-Willi, το σύνδρομο Cushing, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ή και άλλες ασθένειες και παθήσεις. Ορισμένα ιατρικά προβλήματα, όπως η αρθρίτιδα ενδέχεται να οδηγήσουν σε μειωμένη δραστηριότητα και κατ’ επέκταση σε πρόσληψη βάρους. Ένας χαμηλός μεταβολισμός είναι πιθανό να οδηγήσει σε παχυσαρκία. 

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

Παράγοντες που ενδέχεται να αυξήσουν τον κίνδυνο της παχυσαρκίας είναι οι ακόλουθοι:

• Γενετικοί. Τα γονίδια μπορεί να επηρεάσουν το ποσοστό του σωματικού λίπους που αποθηκεύει το σώμα και την κατανομή του λίπους αυτού. Ο γενετικός παράγοντας μπορεί επίσης να παίξει ρόλο στην αποτελεσματικότητα μετατροπής της τροφής σε ενέργεια και στην κατανάλωση θερμίδων κατά τη διάρκεια της άσκησης.
• Οικογενειακό ιστορικό. Η παχυσαρκία τείνει να είναι κληρονομική. Αυτό δεν σχετίζεται μόνο με τα γονίδια. Τα μέλη της ίδιας οικογένειας τείνουν να έχουν παρόμοιες διατροφικές συνήθειες, τρόπο ζωής και δραστηριότητες. Εάν ένας από τους γονείς είναι παχύσαρκος, ο κίνδυνος παχυσαρκίας αυξάνεται.
• Ηλικία. Η παχυσαρκία μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμη και σε μικρά παιδιά. Προϊούσης όμως της ηλικίας, οι ορμονικές αλλαγές και ο λιγότερο δραστήριος τρόπος ζωής αυξάνουν τον κίνδυνο παχυσαρκίας. Επιπρόσθετα, ο μυϊκός όγκος του σώματος τείνει να μειώνεται με την ηλικία. Αυτή η χαμηλότερη μυϊκή μάζα οδηγεί σε μειωμένο μεταβολισμό. Οι αλλαγές αυτές μειώνουν επίσης τις ανάγκες σε θερμίδες διευκολύνοντας της αύξηση του βάρους. Εάν δεν μειώνετε την πρόσληψη θερμίδων με το πέρας της ηλικίας, πολύ πιθανό να οδηγηθείτε σε πρόσληψη βάρους.
• Διακοπή καπνίσματος. Συχνά η διακοπή του καπνίσματος σχετίζεται με αύξηση βάρους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να οδηγήσει στην πρόσληψη ορισμένων κιλών την εβδομάδα για κάποιους μήνες, οδηγώντας τελικά στην παχυσαρκία.
• Κοινωνικά και οικονομικά θέματα. Ορισμένα κοινωνικά και οικονομικά θέματα σχετίζονται με την παχυσαρκία. Μπορεί να μην υπάρχει πρόσβαση σε ασφαλείς περιοχές άσκησης, μπορεί το άτομο να μην έχει διδαχθεί υγιεινούς τρόπους μαγειρέματος, ή μπορεί να μην υπάρχει η οικονομική δυνατότητα αγοράς φρούτων και λαχανικών ή μη επεξεργασμένων και συσκευασμένων τροφών. Επιπρόσθετα, ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι τα κοινωνικά δίκτυα επηρεάζουν το βάρος, για παράδειγμα είναι πιο πιθανό να γίνει κανείς παχύσαρκος, αν έχει παχύσαρκους φίλους ή συγγενείς.

Ακόμη και αν συντρέχουν ένας ή περισσότεροι παράγοντες κινδύνου, δεν σημαίνει ότι είναι προδιαγεγραμμένο να γίνει κανείς παχύσαρκος. Μπορεί κανείς να αποκρούσει τους περισσότερους παράγοντες κινδύνου με δίαιτα, σωματική δραστηριότητα, άσκηση και αλλαγή συμπεριφοράς.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Η παχυσαρκία συνδέεται με διάφορες παθολογικές καταστάσεις, που επιβαρύνουν την υγεία του πάσχοντος. Η αναπνευστική δυσλειτουργία, οι άπνοιες, η προοδευτική καταστροφή των αρθρώσεων, τα καρδιαγγειακά προβλήματα, η υπέρταση, η διαταραχή του κύκλου στις γυναίκες, η εκσεσημασμένη λιπώδης διήθηση του ήπατος, ο διαβήτης και η διαταραχή του ψυχισμού (πχ. κατάθλιψη) είναι μερικές από τις επιπλοκές της παχυσαρκίας, που οδηγούν πολλούς από τους παχύσαρκους σε πρόωρη αναπηρία και ανικανότητα, με σοβαρές οικονομικές, ψυχολογικές αλλά και κοινωνικές επιπτώσεις.

Επιπλέον, οι ασθενείς παρουσιάζουν συχνά χολολιθίαση, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και θρομβοεμβολικά επεισόδια, ενώ έχουν αυξημένη προδιάθεση και για ορισμένες μορφές καρκίνου, όπως του παχέος εντέρου, του μαστού και του προστάτη. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο κίνδυνος πρόωρου θανάτου είναι 12 φορές μεγαλύτερος για τους παχύσαρκους. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο πεθαίνουν πρόωρα 300.000 Αμερικανοί από αιτίες που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τη νόσο. Η παχυσαρκία αποτελεί παγκοσμίως τη δεύτερη κατά σειρά αιτία θανάτων που μπορούν να αποφευχθούν.

Επιπλέον, σε ορισμένες κοινωνίες η παχυσαρκία συνοδεύεται από «στιγματισμό» του ατόμου, δυσκολία στις διαπροσωπικές του σχέσεις και στην εργασία και, τελικά, απομόνωση. Η παχυσαρκία δεν κρύβεται. Έτσι, οι πάσχοντες αποτελούν μία περιθωριοποιημένη μειονότητα.

Με την αύξηση του καταναλωτισμού, η εξωτερική εμφάνιση παίζει όλο και σημαντικότερο ρόλο στη ζωή μας. Η ομορφιά -με τη συμβατική έννοια- προβάλλεται σαν μία από τις βασικές μορφές κοινωνικής ισχύος που μπορεί να έχει το άτομο, με αποτέλεσμα η κοινωνική απόρριψη και η ψυχολογική πίεση που βιώνουν οι άνθρωποι που πάσχουν συνεχώς να εντείνεται.

Στο Κέντρο Παχυσαρκίας/Βαριατρικής – Μεταβολικής Χειρουργικής  του ΥΓΕΙΑ επιτυγχάνεται η ολοκληρωμένη φροντίδα κάθε παχύσαρκου ατόμου. Η εξατομικευμένη φροντίδα του κάθε ασθενούς μπορεί να έχει το πιο ασφαλές και το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για την απώλεια του βάρους του.

Στο κέντρο πραγματοποιούνται μεγάλος αριθμός επεμβάσεων με εξαιρετικά ποσοστά επιτυχίας.  Η Ιατρική Ομάδα του Κέντρου έχει πολυετή εμπειρία στην αντιμετώπιση παχύσαρκων ασθενών χρησιμοποιώντας εξειδικευμένες χειρουργικές πράξεις και εφαρμόζει τις πλέον σύγχρονες μεθόδους που επιτυγχάνουν την εκμηδένιση πιθανών επιπλοκών.

Οι μέθοδοι αυτοί έχων ως αποτέλεσμα την ταχεία ανάρρωση των ασθενών και την άμεση επιστροφή τους στις καθημερινές τους δραστηριότητες.

Το Κέντρο Παχυσαρκίας / Βαριατρικής – Μεταβολικής Χειρουργικής, έχει ως σκοπό την προσφορά βοήθειας στο τμήμα του πληθυσμού που πάσχει από παχυσαρκία και να προσφέρει λύσεις στα μεταβολικά και βαριατρικά προβλήματά του.