Yπνική άπνοια

Γράφει ο
Κωνσταντίνος Παπανικολάου
Παθολόγος – Λοιμωξιολόγος,
Επιστημονικός Συνεργάτης ΥΓΕΙΑ

Η Αποφρακτική Υπνική Άπνοια είναι μια αναπνευστική διαταραχή του ύπνου που αναγνωρίζεται όλο και πιο συχνά τελευταία. Υπολογίζεται ότι αφορά το 20-30% των ανδρών και το 10-15% των γυναικών.

Χαρακτηρίζεται από:

1. Διακοπή της αναπνοής κατά τον ύπνο.
2. Ροχαλητό και ανήσυχο ύπνο.
3. Υπνηλία μέσα στην ημέρα.

Τι είναι;

Είναι το λειτουργικό ‘κλείσιμο’ του στοματοφαρυγγικού αεραγωγού κατά τον ύπνο, που οδηγεί σε διακοπή της αναπνοής (δηλαδή άπνοια), χαμηλό οξυγόνο στο αίμα, κατακράτηση διοξειδίου του άνθρακα και ίσως αφύπνιση.

Πώς εκδηλώνεται;

Το ροχαλητό καθώς και η υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι οι συνηθέστερες εκδηλώσεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι όποιος ροχαλίζει έχει υπνική άπνοια. Αν όμως σταματά να αναπνέει κατά τον ύπνο και μετά ροχαλίζει δυνατά ή δείχνει να πνίγεται όταν κοιμάται και ξυπνά απότομα, τότε πιθανότατα έχει υπνική άπνοια. Επιπλέον, αν την ημέρα έχει κακή συγκέντρωση ή έντονη κόπωση ή πρωινούς πονοκεφάλους, θα πρέπει να εξεταστεί από τον ιατρό του και ίσως να υποβληθεί σε μελέτη ύπνου.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;

-Οι άνδρες >50 ετών, ιδίως οι παχύσαρκοι.

-Οι καπνιστές έχουν συχνότερα υπνική άπνοια.

-Το ίδιο ισχύει και για τα άτομα που χρησιμοποιούν αλκοόλ και ηρεμιστικά.

-Ασθενείς που πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια, άσθμα ή άλλη χρόνια πνευμονοπάθεια, υποθυρεοειδισμό, νεφρική ανεπάρκεια, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Επιπλοκές – τι προκαλεί η υπνική άπνοια;

-Διαταραχή στις καθημερινές λειτουργίες: φέρει αίσθημα κόπωσης, επηρεάζει την ικανότητα για εργασία και τις νοητικές λειτουργίες, προκαλεί ψυχικά προβλήματα όπως η κατάθλιψη. Αυξάνει τον κίνδυνο ατυχημάτων (λόγω ύπνου κατά την οδήγηση). Σχετίζεται επίσης με σεξουαλική δυσλειτουργία.

-Οι άνθρωποι με υπνική άπνοια έχουν συνηθέστερα μεταβολικό σύνδρομο, λιπώδη διήθηση ήπατος – ηπατοπάθεια και σακχαρώδη διαβήτη.

-Αυξημένο κίνδυνο για υπέρταση, στεφανιαία νόσο, αρρυθμίες, καρδιακή ανεπάρκεια, εγκεφαλικό επεισόδιο.

Ποιος πρέπει να εξεταστεί;

Όποιος εμφανίζει ανεξήγητη υπνηλία έχει απόλυτη ένδειξη να ελεγχθεί.

Άλλες ενδείξεις είναι η παχυσαρκία, το ροχαλητό, η αφύπνιση τη νύχτα με δύσπνοια, η αϋπνία, αλλαγές στη διάθεση ή νοητικά ελλείμματα. 

Πώς διαγιγνώσκεται;

Στο σπίτι μπορεί να γίνει νυκτερινή οξυμετρία, το πρώτο βήμα που καταγράφει μόνο τον κορεσμό οξυγόνου και τον καρδιακό ρυθμό κατά τον ύπνο.

Στο νοσοκομείο γίνεται η πλήρης μελέτη ύπνου υπό ιατρική παρακολούθηση με καταγραφή του κορεσμού οξυγόνου, του καρδιακού ρυθμού, του τύπου της αναπνοής και επεισοδίων άπνοιας, και όταν χρειάζεται, επαναλαμβάνεται με τη χρήση της θεραπευτικής μάσκας οξυγόνου.

Πώς αντιμετωπίζεται;

Η εφαρμογή μάσκας οξυγόνου συνεχούς θετικής πίεσης (CPAP) κατά τον ύπνο και η απώλεια βάρους έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνουν σημαντικά τη ποιότητα του ύπνου, τη ποιότητα ζωής και μειώνουν τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο και νοσηρότητα.

Ιανουάριος 2019