Αυχενική σπονδύλωση

Γράφει ο
Ηλίας Παπαδόπουλος
Ορθοπαιδικός
Διευθυντής Τμήματος Σπονδυλικής Στήλης

Αυχενική σπονδύλωση ονομάζεται η εκφύλιση των δίσκων του αυχένα. Κάποιοι από αυτούς τους δίσκους, στα πλαίσια της εκφύλισης, θα οδηγηθούν σε κήλες, δηλαδή θα σπάσει ο ινώδης δακτύλιος και ο πυρήνας του δίσκου θα μετατοπισθεί στον σπονδυλικό σωλήνα όπου και θα πιέσει τον νωτιαίο μυελό ή τις νωτιαίες ρίζες (νεύρα) και θα περιορίσει σταδιακά το εύρος του σπονδυλικού σωλήνα. Σε μεγαλύτερες ηλικίες, η εκφύλιση του αυχένα αφορά περισσότερο τον σχηματισμό οστεόφυτων (άλατα) και λιγότερο την πίεση από χαλασμένους δίσκους (δισκοπάθεια).

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα εμφανίζονται οξέα και έντονα. Η αρθρίτιδα (αυχενική σπονδύλωση) προκαλεί πόνο στον αυχένα που μπορεί να ακτινοβολεί και ανάμεσα στις ωμοπλάτες. Η πίεση των νευρικών ριζών θα προκαλέσει πόνο ή αδυναμία ή μουδιάσματα κατά μήκος του χεριού. Η  πίεση του νωτιαίου μυελού μπορεί να προκαλέσει  μυελοπάθεια που εκδηλώνεται με δυσκολία βάδισης (όχι ζάλη) και δυσκολία στις λεπτές κινήσεις των χεριών (κούμπωμα, γράψιμο κτλ).

Συντηρητική αγωγή

Όπως και με τη μέση, οι περισσότεροι ασθενείς με συμπτώματα από τον αυχένα, δεν χρειάζονται χειρουργείο. Συνήθως βελτιώνονται με συντηρητική αγωγή με αντιφλεγμονώδη και φυσικοθεραπεία. Σε ποσοστό 90%, οι ασθενείς εμφανίζουν ανακούφιση από τον πόνο μέσα σε 2 με 4 βδομάδες.

Χειρουργική αντιμετώπιση

• Με πρόσθια αυχενική δισκεκτομή και σπονδυλοδεσία (ACDF)

Αν ένας ασθενής εξακολουθεί να εμφανίζει σημαντικά προβλήματα από τον αυχένα ή το χέρι  (πόνο που ακτινοβολεί από τον αυχένα στο χέρι) παρά την συντηρητική αγωγή, τότε είναι υποψήφιος για χειρουργείο του αυχένα. Επίσης η σημαντική αδυναμία που δεν υποχωρεί είναι σημαντικός λόγος για χειρουργική αντιμετώπιση.
Η πρόσθια αυχενική δισκεκτομή και σπονδυλοδεσία είναι η πιο συνηθισμένη επέμβαση. Ολόκληρος ο δίσκος που πάσχει αφαιρείται και αντικαθίσταται με ένα κλωβό (cage) που περιέχει οστό (είτε του ίδιου του ασθενούς είτε από τράπεζα οστού). Το χειρουργείο αυτό βελτιώνει άμεσα τον πόνο και τη δύναμη στην πλειοψηφία των ασθενών. Το ίδιο χειρουργείο μπορεί να εκτελεστεί και για πολλαπλά επίπεδα στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Κατά κανόνα δεν υπάρχουν σοβαρές επιπλοκές.

• Με οπίσθια αποσυμπίεση (πεταλεκτομή) με ή χωρίς σπονδυλοδεσία.

Σε κάποιες περιπτώσεις η φύση του προβλήματος (πχ πίεση κυρίως από πίσω, σε πολλαπλά επίπεδα, μεγάλη ηλικία, φυσιολογική λόρδωση αυχενικής μοίρας) επιβάλει την οπίσθια προσπέλαση της περιοχής του αυχένα

• Με ολική αρθροπλαστική δίσκου

Όταν γίνεται σπονδυλοδεσία σε ένα ή περισσότερα επίπεδα της σπονδυλικής στήλης, επειδή οι δίσκοι στα από πάνω και από κάτω επίπεδα απορροφούν μεγαλύτερα φορτία από ότι πριν, μπορεί να εκφυλιστούν ταχύτερα. Το πρόβλημα αυτό προσπαθεί να αντιμετωπίσει η ανάπτυξη του τεχνητού δίσκου της σπονδυλικής στήλης. Η ανάπτυξη του τεχνητού δίσκου, σκοπεύει στην πλήρη αναπλήρωση της λειτουργίας του δίσκου διατηρώντας την κίνηση μεταξύ των σπονδυλικών σωμάτων, απορροφώντας τα φορτία της σπονδυλικής στήλης.
Υπάρχουν πάρα πολλοί τεχνητοί δίσκοι σήμερα και για κάποιους από αυτούς υπάρχουν ήδη μελέτες μακρόχρονης παρακολούθησης.
Είναι επιθυμητό να είναι ο ασθενής νέος και στο συγκεκριμένο επίπεδο να υπάρχουν μόνο διαταραχές του δίσκου και όχι σημαντικά οστεόφυτα από τις οπίσθιες αρθρώσεις. Όλη η επέμβαση γίνεται υπό νευροπαρακολούθηση και με την χρήση ακτινολογικού μηχανήματος.  Ο ασθενής επιστρέφει σπίτι του μετά από 24  ώρες, χωρίς περιορισμούς στις δραστηριότητές του.