Μαγνητική Τομογραφία Μαστών. Εξέταση πρώτης γραμμής σε ομάδες υψηλού κινδύνου

Γράφει ο
Αρκάδιος Ρουσάκης
Ακτινολόγος
Διευθυντής Τμήματος Αξονικής και Μαγνητικής Τομογραφίας & Μέτρησης Οστεοπόρωσης, Αναπληρωτής Διευθυντής Τμήματος PET-CT ΥΓΕΙΑ

H Μαγνητική Τομογραφία Μαστών ή Μαγνητική Μαστογραφία έχει διεθνώς καθιερωθεί ως η πιο ευαίσθητη εξέταση για τη διάγνωση του Καρκίνου το Μαστού και, παράλληλα, η πιο αξιόπιστη για τον αποκλεισμό του.

Καθώς γίνεται στο μαγνητικό τομογράφο, δεν χρησιμοποιεί ιοντίζουσα ακτινοβολία και, συνεπώς, είναι ασφαλές να διενεργείται πολλές φορές, εφόσον χρειάζεται. Για την εξέταση είναι αναγκαία η ενδοφλέβια χορήγηση σκιαγραφικής ουσίας, που είναι ασφαλής και πολύ σπάνια συνοδεύεται από ανεπιθύμητες ενέργειες.

H διαγνωστική ακρίβεια της εξέτασης εξαρτάται από τον εξοπλισμό (σύγχρονος μαγνητικός τομογράφος ισχύος τουλάχιστον 1,5 Tesla), την σωστή επιλογή των ασθενών και του χρόνου εξέτασης, την τεχνική αρτιότητα της εξέτασης, την εφαρμογή συγκεκριμένων διαγνωστικών κριτηρίων και την εμπειρία του ιατρού ακτινοδιαγνώστη.

Η Μαγνητική Μαστογραφία προγραμματίζεται αφού αξιολογηθούν το ιστορικό και τα ευρήματα της κλινικής εξέτασης της ασθενούς, καθώς και τα ευρήματα μιας πρόσφατης καλής ποιότητας μαστογραφίας ή και υπερηχογραφήματος, ώστε να επιβεβαιωθεί ότι υπάρχει ένδειξη για τη διενέργειά της.

Γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας είναι προτιμότερο να υποβάλλονται σε Μαγνητική Μαστογραφία μεταξύ της 7ης και της 14ης ημέρας του εμμηνορυσιακού κύκλου, για να μειωθεί η πιθανότητα ψευδώς θετικών ευρημάτων. Γυναίκες σε εμμηνόπαυση που παίρνουν θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, είναι καλύτερα να τη διακόπτουν για 6-8 εβδομάδες πριν από την εξέταση, για τον ίδιο λόγο.

Όπως σε κάθε περίπτωση που προγραμματίζεται μια εξέταση στο μαγνητικό τομογράφο, θα πρέπει να αποκλείονται πιθανές αντενδείξεις, όπως η παρουσία ασύμβατου καρδιακού βηματοδότη και μεταλλικών ξένων σωμάτων σε ζωτικά σημεία του σώματος. Επίσης, θα πρέπει να διερευνάται η περίπτωση της κλειστοφοβίας, καθώς για την επιτυχία μιας εξέτασης Μαγνητικής Μαστογραφίας απαιτείται πλήρης συνεργασία, ηρεμία και ακινησία της εξεταζόμενης. Αν κριθεί απαραίτητο, η εξέταση μπορεί να γίνει με ήπια νάρκωση.

Η Μαγνητική Μαστογραφία συστήνεται από τους μεγαλύτερους αρμόδιους ιατρικούς φορείς ως εξέταση πρώτης γραμμής για ετήσιο προληπτικό έλεγχο σε γυναίκες με υψηλό κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται γυναίκες που ανήκουν σε οικογένειες με πολλά περιστατικά καρκίνου μαστού ή και άλλων οργάνων, γυναίκες με διαπιστωμένες γονιδιακές μεταλλάξεις που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου μαστού, καθώς και γυναίκες που σε νεαρή ηλικία υποβλήθηκαν σε ακτινοθεραπεία θώρακα.

Η εξέταση αυτή είναι εξαιρετικά χρήσιμη και αποτελεσματική στη διευκρίνιση της φύσης αμφίβολων ευρημάτων που αναδεικνύονται στους μαστούς με τη μαστογραφία και το υπερηχογράφημα, ιδιαίτερα σε γυναίκες που έχουν ήδη υποβληθεί σε θεραπείες για καρκίνο μαστού, όπως χειρουργική επέμβαση ή και ακτινοθεραπεία. Επίσης, συστήνεται, πλέον, ως συμπληρωματική εξέταση σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς και, συνεπώς, δύσκολους στην αξιόπιστη μελέτη με τη μαστογραφία.

Τις τελευταίες δεκαετίες, εδραιώθηκε ο ρόλος της Μαγνητικής Μαστογραφίας στην ακριβή αξιολόγηση των μαστών σε γυναίκες με πρόσφατη διάγνωση καρκίνου μαστού, προκειμένου να αποφασιστεί η καταλληλότερη για κάθε περίπτωση θεραπεία. Με την εξέταση αυτή μπορεί με μεγάλη ακρίβεια να αποκλειστούν ή να εντοπιστούν και άλλες εστίες καρκίνου στους μαστούς, που δεν αναδείχθηκαν στη μαστογραφία και το υπερηχογράφημα. Στις περιπτώσεις που επιλέγεται η χημειοθεραπεία ως αρχική αντιμετώπιση, η Μαγνητική Μαστογραφία αποτελεί την πιο αξιόπιστη εξέταση για την εκτίμηση του αποτελέσματός της.

Σε γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε πλαστική επέμβαση με τοποθέτηση ενθεμάτων σιλικόνης στους μαστούς, η Μαγνητική Μαστογραφία αποτελεί την καταλληλότερη εξέταση για τη διαπίστωση της ακεραιότητας των ενθεμάτων ή την ανίχνευση ρήξεων και άλλων ενδεχόμενων επιπλοκών σε αυτά.

Στην περίπτωση που η Μαγνητική Μαστογραφία αναδείξει ύποπτες για καρκίνο βλάβες που δεν αναγνωρίζονται, έστω και αναδρομικά, στη μαστογραφία και το υπερηχογράφημα, υπάρχουν διαθέσιμες τεχνικές διαδερμικής βιοψίας και σήμανσης των βλαβών αυτών με την καθοδήγηση αυτής της εξέτασης, ώστε να επιτευχθεί η αξιόπιστη ταυτοποίησή τους.

Αύγουστος 2023