Νεότερες τεχνικές στην αντιμετώπιση του καρκίνου του παχέος εντέρου και του ορθού.

Πολλές από τις παθήσεις του παχέος εντέρου και του ορθού, αντιμετωπίζονται με χειρουργική επέμβαση. Σήμερα, οι ασθενείς που πάσχουν από τέτοιες παθήσεις έχουν την επιλογή μεταξύ της παραδοσιακής «ανοικτής» χειρουργικής επέμβασης με τομή, και των ελάχιστα επεμβατικών χειρουργικών τεχνικών.

Γράφει ο
Κωνσταντίνος Σ. Μαυραντώνης
Χειρουργός, Διευθυντής ΣΤ’ Χειρουργικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ

Οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές χρησιμοποιούνται από εξειδικευμένους χειρουργούς για να πραγματοποιούν τις απαραίτητες επεμβάσεις με τρόπο που μειώνει σημαντικά τον μετεγχειρητικό πόνο και τον απαιτούμενο χρόνο ανάρρωσης και επανόδου στις καθημερινές δραστηριότητες, αφαιρώντας την ανάγκη για μία μεγάλη τομή κατά μήκος της κοιλίας.

Λαπαροσκοπική ονομάζεται μία επέμβαση που πραγματοποιείται με τη διενέργεια 3-5 μικρών οπών διαμέτρου 0,5 – 1 εκατοστού αντί μιας μεγάλης τομής. Διαμέσου αυτών των μικρών οπών ο χειρουργός τοποθετεί μικρά εξαρτήματα που ονομάζονται τροκάρ, τα οποία χρησιμεύουν στην εμφύσηση αερίου (διοξειδίου του άνθρακα) στην κοιλιά του ασθενούς και στην εισαγωγή με ασφάλεια της κάμερας και των ειδικών εργαλείων που θα χρειαστεί ο χειρουργός. Η κάμερα προσφέρει μεγεθυμένη άποψη υψηλής ευκρίνειας του εσωτερικού της κοιλίας του ασθενούς, η οποία προβάλλεται σε οθόνες μέσα στη χειρουργική αίθουσα. Ειδικά εξελιγμένα εργαλεία παίρνουν τη θέση των παραδοσιακών ώστε να χρησιμοποιούνται μέσω των τροκάρ.

Ρομποτική, ή ρομποτικά υποβοηθούμενη, ονομάζεται μία νεότερη ελάχιστα επεμβατική τεχνική στη χειρουργική του παχέος εντέρου και του ορθού. Η τεχνική αυτή μοιράζεται πολλές ομοιότητες με τη λαπαροσκοπική επέμβαση, αφού χρησιμοποιούνται και σε αυτήν την περίπτωση τροκάρ δια μέσου των οποίων εισάγονται αέριο, κάμερα και εργαλεία στην κοιλιά του ασθενούς. Αντί όμως να χειρίζεται τα εργαλεία απευθείας, ο χειρουργός δουλεύει με ειδικά χειριστήρια σε μία κονσόλα, ενώ η άποψη που έχει του εσωτερικού της κοιλίας είναι τρισδιάστατη. Ένα εξελιγμένο σύστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών αναλαμβάνει να μεταφέρει τις κινήσεις και τους χειρισμούς του χειρουργού στους ρομποτικούς βραχίονες.
Η ρομποτική προσέγγιση προσφέρει άριστη ορατότητα και δυνατότητα για λεπτομερείς χειρισμούς. Τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται και ελέγχονται από τους ρομποτικούς βραχίονες είναι ιδιαίτερα ευκίνητα, προσομοιώνοντας, σε ένα βαθμό, το χέρι του χειρουργού μέσα στο πεδίο.

Οι δύο αυτές ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές προσφέρουν σημαντικά οφέλη, σε μεγάλο βαθμό λόγω της κατάργησης της μεγάλης τομής που απαιτούν οι ανοικτές μέθοδοι. Έχει αποδειχθεί ότι προσφέρουν μείωση στην ανάγκη παραμονής στο νοσοκομείο μετά την επέμβαση, μείωση στην ανάγκη αναλγητικών φαρμάκων μετεγχειρητικά, ταχύτερη επάνοδο στην προηγούμενη φυσιολογική δραστηριότητα και εργασία, καθώς και αισθητικά καλύτερα αποτελέσματα με μείωση των ουλών.

Στη σημερινή εποχή, οι τεχνικές αυτές είναι ευρέως αποδεκτές και θεωρούνται επεμβάσεις πρώτης επιλογής και όχι «πειραματικές». Εντούτοις, κάθε επέμβαση, είτε ανοικτή είτε ελάχιστα επεμβατική, ενέχει κινδύνους. Οι πιθανοί κίνδυνοι είναι κοινοί και για τις ανοικτές και για τις ελάχιστα επεμβατικές επεμβάσεις του παχέος εντέρου και ορθού. Περιλαμβάνουν αιμορραγία, λοιμώξεις, μετεγχειρητικό ειλεό και διαρροή από την εντερική αναστόμωση. Άλλοι κίνδυνοι, κοινοί για οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση, είναι καρδιοαναπνευστικά προβλήματα και θρομβοεμβολικά επεισόδια.

Ογκολογικά, οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές στη χειρουργική του παχέος εντέρου και του ορθού προσφέρουν ισοδύναμα αποτελέσματα με αυτά της ανοικτής χειρουργικής, εφ’ όσον διενεργούνται από ειδικά εκπαιδευμένους χειρουργούς με εκτενή εμπειρία στις τεχνικές αυτές.

Νοέμβριος 2017